Wynagrodzenie za zaprzestanie produkcji nie stanowi kosztu podatkowego

W wyniku przeprowadzonej reorganizacji spółka zobowiązała się wypłacić rekompensatę w zamian za wygaszenie produkcji spółki powiązanej mającej siedzibę w Belgii i uzyskanie wyłączności na produkcję określonych towarów.

Wątpliwości dotyczyły  kwalifikacji podatkowej wydatków poniesionych na wypłatę wynagrodzenia dla podmiotu, który zaprzestał działalności w związku z art.  15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem spółki polskiej pomiędzy wypłatą rekompensaty, a planowanym zyskiem istniał oczywisty związek przyczynowo-skutkowy, który jest podstawą zaliczenia wydatku na poczet kosztów.  W wyniku transferu produkcji spółka byłaby wyłącznym producentem wyrobów, a oczywiste zyski nie byłyby możliwe do osiągnięcia bez zawarcia umowy. Koszty o których mowa nie podlegają również wyłączeniu enumeratywnemu wskazanemu w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dyrektor Izby Skarbowej nie zgodził się z wyżej opisanym stanowiskiem i w wydanej interpretacji indywidualnej (nr ITPB3/423-745a/12/AW)  wskazał, że poniesione koszty nie miały na celu bezpośredniego uzyskania, zachowania bądź zabezpieczenia przychodów i nie spełniają podstawowego kryterium celu zawartego w art. 15 – poniesienia kosztu w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

WSA w Bydgoszczy uwzględnił stanowisko spółki (sygn. I SA/Bd 444/13) i uznał, że  wydatek miał na celu uzyskanie dominacji na rynku i pozwolił na zwiększenie potencjalnej sprzedaży. W ocenie sądu można zaliczyć w ciężar kosztów wszelkie faktycznie poniesione wydatki, które mogły mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu z wyłączeniem enumeratywnie wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p.. Przepis ten ma charakter klauzuli generalnej i każdy wydatek wymaga indywidualnej analizy, przy czym wystarczy, że przychód będzie oczekiwany, nie musi ostatecznie wystąpić.

W orzeczeniu z dnia 5 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 308/14) Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się z poglądem reprezentowanym przez WSA w Bydgoszczy. Według NSA kosztem uzyskania przychodów nie są wydatki, które spółka płaci podmiotowi w zamian za zaprzestanie prowadzenia działalności. Zapłatę za zakupione maszyny można uznać za wydatek bezpośrednio służący uzyskiwaniu przychodów, jednak tą samą kwalifikację nie można zastosować do wydatku związanego z wypłatą wynagrodzenia w zamian za wygaszenie produkcji na terenie Belgii.

Wynagrodzenie nie realizuje celu w postaci uzyskania przychodu lecz zabezpiecza i chroni interesy spółki belgijskiej, rekompensując straty z tytułu zaprzestania produkcji, więc nie jest nakierunkowana na uzyskanie przyszłych zysków polskiej spółki i nie może zaliczać się do kosztów podatkowych.

Orzecznictwo

Źródło